Det var i går det blei kjent gjennom ei pressemelding frå Kunnskapsdepartementet og eit oppslag i Aftenposten at forskings- og høgare utdanningsminister Ola Borten Moe hadde sparka heile styret for Forskingsrådet.
Grunngjevinga var den alvorlege økonomiske situasjonen til Forskingsrådet, og det blir vist til at Forskingsrådet ser ut til å gå samla med 275 millionar kroner i minus ved utgangen av 2022. Eit tilleggsmoment er at dei planlagde utbetalingane frå Forskingsrådet for 2022 og 2023 er langt høgare enn løyvingsnivået, på grunn av for høge tildelingar tidlegare år, går det fram av pressemeldinga frå Kunnskapsdepartementet. I eit innlegg både i Uniforum og i Aftenposten gjer det sparka styret det klart at dei stiller seg fullt og heilt bak økonomistyringa til Forskingsrådet. No har statsråd Ola Borten Moe utnemnt Cicero-direktør Kristin Halvorsen til leiar for det nye mellombelse styret.
- Dette er ganske uvanleg og dramatisk. Det er reaksjonen jussprofessor Hans Petter Graver ved Univesitetet i Oslo kjem med på måten forskings- og høgare utdanningsminister Ola Borten Moe har gått fram på i denne saka.
- Då tenkjer eg på den faglege sida for oss som jobbar med forvaltning. Me har ingen tradisjon i Noreg med at styringa av forvaltninga vert skifta ut med skiftande politiske prioriteringar, understrekar han.
- Har aldri høyrt om det før
- Eg har aldri høyrt før at departementet har overstyrt eit forvaltningsorgan slik. Når ein vel å organisera eit forvaltningsorgan med eit styre, er det som regel for at den politiske styringa skal vera prinsipiell og langsiktig og konsentrera seg om dei lange linjene, understrekar han. - Å skifta ut eit styre er noko som vanlegvis krev at det vert avslørt misleghald eller grov svikt i styrets handsaming av oppgåvene sine, legg han til.
- Oppsiktsvekkjande
Hans Petter Graver tykkjer det er spesielt at det ikkje hadde skjedd noko spesielt i Forskingsrådet før avgjerda blei tatt.
- Så når det gjeld forvaltningspraksisen i denne saka er dette oppsiktsvekkjande, synest Graver.
Men han trekkjer også fram ein annan ting som skil saka ut frå andre saker.
- Saka er også oppsiktsvekkjande utifrå spørsmålet om akademisk og fagleg fridom. Utskifting av styret er eit signal om at regjeringa ynskjer tettare «hands on»-styring av Forskingsrådet enn det som har vore tilfellet før, er vurderinga til Hans Petter Graver.
- Tettare styring og auka politisering
- No ser det ut som det blir tettare styring og auka politisering av finansieringa og måten Forskingsrådet
