Sakte søvn i høg fart
Før luftfarten overtok marknaden, var nattoget førstevalet for forretningsreisande. Interiørarkitekturen i sovevognene skulle harmonera høg fart og sakte søvn. «Det var sofarygger som ble til senger, det var vaskeservanter og skriveklaffer som kom ut av veggen, klappseter inne i kupeene og i korridorene i sovevognene,» skriv interiørarkitekt og tidlegare designsjef i NSB, Iacob Heiberg. Sovekupeen blei ein nesten mytisk stad i litteraturen. Det var for eksempel der ein svært bekymra Mr. Ratchett blei myrda, i nabokupeen til Hercule Poirot. Agatha Christie si berømte bok om «Mord på Orientekspressen» (1934) var direkte inspirert av då krimforfattaren sjølv tok toget mellom Istanbul og London i 1928.
Mangelvara sovevogn
Men dagens nattogtilbod er prega av ei kjensle av at nattog er noko Noreg eigentleg ikkje driv med. Og eigentleg gjer ikkje Noreg det. Det går berre 20 norske sovevogner av typen WLAB-2 på norske togskinner. Kvar vogn har 30 soveplassar fordelt på 15 kupear, utgjer 600 soveplassar, eller 0,0001 soveplass per innbyggjar. Men i praksis er det halvparten, sidan det ikkje er mogleg å berre bestilla ei seng, slik major Andresen kunne på femtitalet. Derfor går sovekupeane som varmt kveitebrød, til stor frustrasjon for dei over 5000 medlemmene i Facebook-gruppa «Dele kupé NSB». Mangelen på soveplassar har dessutan skapt mildt raseri blant ei raskt veksande gruppe: forretningsreisande med flyskam og betalingsvilje. Flyet har eit stort imageproblem som dagens direktørar ikkje kan identifisera seg med. Moderne forretningsfolk gidd ikkje koka kloden kvar gong dei skal på eit møte utanbys.
Morgonfjes på Oslo S
Næringslivets nattoginitiativ Bergen-Oslo-Bergen består av over tusen arkitektar, styreleiarar, ingeniørar, konsernsjefar og andre som vil komma til Oslo S med morgontryne klokka 06.13. For sidan Bergensbanen har vore ute på anbod, og Samferdsledirektoratet snart skal bestemma seg for operatør, har nattoginitiativet ei rekkje designkrav som skal styrka tilbodet.
Siren Sundland er konserndirektør i Sparebanken Vest og ein av initiativtakarane til Næringslivets nattoginitiativ. Nå snakkar ho om nattog-interiør blant byoriginalane på Bergen stasjon. Sundland kallar det «tidenes designutfordring».
Ildsjel-produkt for hipster-wannabes
- Min store uro er at dagens tilbod er eigentleg berre eit ildsjel-produkt for hipster-wannabes, seier direktøren.
- Det er smalt?
- Det er grådig smalt fordi det er kombinasjonen låg komfort, utsøkt dårleg service og dyr billett. Det er ikkje så mange som er interesserte i den komboen Kom du hit med nattoget i dag?
- Nei, sovekupeane var utselde.
- fordi det er ei grådig spesiell oppleving når du går om bord i Arna klokka 23.10. Det er som ein dårleg leirskule. Det er ingen assosiasjonar til hotell eller forretningsreise. Nøkkelkortet du får er heilt umogleg å forstå. Det å tenkja dette som ei heil oppleving og heile kundereisa, det er ei mykje viktigare oppgåve enn å berre løysa volumutfordringane, fastheld Sundland.
Ho etterlyser eit heilt nytt interiørdesign Noreg ikkje har sett før.
Ildsjel-produkt for hipster-wannabes
- Min store uro er at dagens tilbod er eigentleg berre eit ildsjel-produkt for hipster-wannabes, seier direktøren.
- Det er smalt?
- Det er grådig smalt fordi det er kombinasjonen låg komfort, utsøkt dårleg service og dyr billett. Det er ikkje så mange som er interesserte i den komboen Kom du hit med nattoget i dag?
- Nei, sovekupeane var utselde.
- fordi det er ei grådig spesiell oppleving når du går om bord i Arna klokka 23.10. Det er som ein dårleg
