I dag har den ungarske historikaren og kjønnsforskaren Andrea Petö (fødd i 1964) fått utdelt Universitetet i Oslos menneskerettspris. Ho er professor ved Central European University, eit universitet som måtte flytta frå Budapest til Wien på grunn av innføring av lover som gjorde det ulovleg for universitetet å kunna utdela amerikanske universitetsgradar i Ungarn.
Andrea Petö er tildelt UiOs menneskerettspris for innatsen sin som ein uredd forsvarar av akademisk fridom og institusjonell autonomi.
Uniforum møtte henne i Professorboligen i sentrum tidlegare i dag og tok henne også med til Gamle festsal der prisutdelinga går føre seg.
- Det er eit fantastisk fint festlokale, utbryt ho, også før me går dit. For i helga fekk ho også ei omvising i dei gamle universitetsbygningane i sentrum. Ho tar imot oss i ei av dei staselege stovene i Professorboligen.
- Gratulerer med tildelinga av UiOs menneskeretttspris for 2022! - Mange takk.
- Kva vil denne prisen ha å seia for deg?
- Dette er ei viktig anerkjenning av at åtak på akademisk fridom også er ei sak som handlar om menneskerettar. Det er ikkje noko privat problem som berre går føre seg i den akademiske verda. Me får hatmeldingar og dødstrugsmål. Derfor er det ikkje akademikarane sitt private problem, men eit strukturelt problem, seier Andrea Petö.
- Høgare utdanning er blitt ei slagmark
Ho brukar språkbruk henta frå det militære om det som skjer med akademia.
- Høgare utdanning er blitt ei slagmark. Ein stad der illiberale krefter prøver å øydeleggja både produksjon og overføring av kunnskap. Denne prisen er derfor også ei viktig anerkjenning av at det finst eit nettverk av venner som overvakar situasjonen og hjelper oss når me treng det, seier Andrea Petö til Uniforum.
- Har dei også vore til hjelp for deg?
- Eg har tapt tre gonger. Først på grunn av at kjønnsstudiar er blitt fjerna frå den offisielle lista over universitetsfag i Ungarn, deretter på grunn av at Central European University måtte flytta frå Budapest til Wien, og sist på grunn av korrupsjonen i det ungarske autorisasjonssystemet, og derfor måtte eg trekkja meg frå akkrediteringskomitéen, oppsummer ho.
Men Andrea Petö set stor pris på støtta ho fekk.
-Under alle dessse ulike stega fekk eg både hjelp og støtte, både gjennom private telefonsamtalar, epostar og fleire protestbrev med underskrifter som blei sende av mange fagfellar og venner. I tillegg fekk eg prakti
