- I løpet av dette året og neste år reknar vi med å få eit inntektsbortfall på 100 millionar kroner på grunn av korona. Også neste sommar vil vere prega av epidemien, og sikkert også sterke restriksjonar på reising, seier museumsdirektør Håkon Glørstad.
Han seier dette får store konsekvensar for museet.
- Universitetet i Oslo (UiO), som eig museet, har vore heilt tydeleg på at ingen blir sagt opp på grunn av koronasituasjonen. Det er universitetet som har det økonomiske ansvaret, så dette er ein grunn til uro også for dei.
Håpar KD må sjå alvoret
Glørstad er også bekymra for det nye Vikingskipsmuseet, som skal byggast på Bygdøy.
- Vi vil stå utan midlar til å lage utstillingar i det nye museet. Sjølve bygget og sikring av skipa blir dekt over statsbudsjettet. Men mykje av arbeidet med utstillingar i det nye museet skal finansierast gjennom eigne inntekter og sponsormidlar. No er store delar av sponsormarknaden stengt ned på grunn av korona, så også desse inntektene fell bort.
Han håpar at Kunnskapsdepartementet (KD) ganske raskt vil sjå alvoret i situasjonen.
- Det har så langt ikkje vore vilje frå regjeringa til å sjå på situasjonen ved universitetsmusea.
Rammar fleire universitetsmuseum
For det er ikkje berre Kulturhistorisk museum i Oslo som har nedgang i besøkstalet. UiT Norges arktiske universitetsmuseum og akademi for kunstfag har mykje dårlegare besøk enn vanleg.
- Tala for juli er ikkje heilt klare enno, men vi kjem til å få rundt 70-80 prosent nedgang samanlikna med juli i fjor, seier museumsdirektør Lena Aarekol.
- Vi reknar med at vi frå juli og ut året vil ha berre 20 prosent av normalt besøk.
Universitetsmuseet i Bergen har i sommar vore delvis stengt, og har berre hatt omvisningar med eit avgrensa tal billettar.
- Besøkstala er difor ikkje samanliknbare med fjoråret, men dette har sjølvsagt ført til ein dramatisk nedgang i besøket, seier kommunikasjonsrådgjevar Camilla Ahamath.
- Vi ber om ei kriseløysing
Rektor Svein Stølen seier UiO har skrive brev til KD om den kritiske situasjonen ved Kulturhistorisk museum.
- UiO har følgd norsk museumspolitikk og har hatt høg ekstern finansiering basert på inntekter frå publikum. No tapar vi ikkje berre billettinntekter men har også mista sponsoravtalar. Så i denne kompliserte situasjonen ber vi om ei kriseløysing. Vi meiner staten må vere med på å dekke det store tapet, seier Stølen. Han peikar på at universitetet vil måtte bruke fleire hundre millionar på koronasituasjonen, blant anna skal stipendiatar og postdoktorar ha kompensert om dei blir forseinka.
- Så for oss er denne situasjonen ei stor økonomisk utfordring.
- Må kompensere for inntektssvikten
Nina Sandberg (Ap) som sit i Utdannings- og forskingskomiteen har tidlegare engasjert seg for bygging av nytt Vikingskipsmuseum.
- Regjeringa må ta økonomien ved museet på alvor, seier Nina Sandberg (Ap). Foto: Stortinget
Ho meiner regjeringa må kompensere for det store tapet ved Kulturhistorisk museum.
- Dette er alvorleg. Eg meiner at regjeringa må ta den vanskelege økonomien ved museet på alvor og finne løysingar som kompenserer for inntektssvikten.
Ho er også kritisk til at universitetsmusea ikkje har fått del av krisepakker på same måte som museum under Kulturdepartementet.
- Dette har Arbeiderpartiet vore opptatt av lenge, og det var difor vi foreslo kompenserande tiltak allereie før sommaren i samband med revidert nasjonalbudsjett, seier Sandberg.
Regjeringa vedtok då at museum med meir enn 60 prosent offentleg støtte, som hadde falle utanfor kompensasjonsordninga, måtte få kompensasjon.
- I Stortinget gjekk Ap inn for at også universitetsmusea, museum under KD, museum under Sametinget og kommunalt eigde museum må få kompensasjon. Dette har førebels ikkje regjeringspartia gått med på, seier Sandberg.
- Ingen planar om krisepakke
Men forskings- og høgare utdanningsminister Henrik Asheim(H) har ingen planar om å dekke tapet korkje ved Kunsthistorisk museum eller dei andre universitetsmusea.
- Universiteta må sjølve prioritere kva pengane skal gå til og gjere nødvendige justeringar i situasjonen vi no står i, skriv Henrik Asheim. Foto: Johanne Landsverk
- Universiteta og høgskolane er rammefinansierte. Det betyr at dei sjølve prioriterer kva pengane skal gå til og må sørgje for at dei kan gjere nødvendige justeringar i den situasjonen vi no står i. Skilnaden på universitetsmusea og andre er dermed at dei blir drivne av universitet som allereie får store overføringar, skriv Asheim til Forskerforum.
- Musea under Kulturdepartementet har fått krisepakker, så er det ikkje på tide at det også kjem ei pakke for universitetsmusea?
- Vi har ingen planar om å komme med ei eiga krisepakke for universitetsmusea. Men universiteta og høgskolane har fått betydeleg med pengar på andre område denne våren. Totalt kom det 1,6 milliardar kroner i det vi kalla for Utdanningsløftet 2020. Vi har sett av pengar til oppgradering og tilpassing av forskings- og undervisingslokale og til stipendiatar og postdoktorar som blei forseinka i løpa sine, for å nemne noko.
Svein Stølen har ingen kommentar til svaret frå Asheim.
- UiO har dialog med KD om dette i passande kanalar, seier Stølen.
Image-text:
- For oss utgjer tapet på 100 millionar veldig mykje, i tillegg til tap av sponsorinntekter, seier museumsdirektør Håkon Glørstad. Foto: Aksel Kjær VIdnes og UiO
